Steeds meer mensen gaan samenwonen zonder te trouwen of een geregistreerd partnerschap aan te gaan. Ook niet als er kinderen komen of een huis wordt gekocht. In de Nederlandse wet zijn veel zaken geregeld maar die gelden niet voor samenwoners. Dat kan leiden tot een aantal knelpunten als de relatie wordt verbroken. Waar loop je tegenaan en hoe los je het op?
Alimentatie
De regels voor kinderalimentatie zijn gelijk voor gehuwden en ongehuwden. Maar partneralimentatie is alleen verschuldigd bij een huwelijk of geregistreerd partnerschap. Terwijl samenwonenden vaak dezelfde keuzes maken als gehuwden. Na de geboorte van een kind gaat één partner vaak minder werken. En dat kan invloed hebben op het verdienvermogen. In een samenlevingsovereenkomst kunnen afspraken gemaakt worden over partneralimentatie. Daar worden echter hoge eisen aan gesteld. Bij de beëindiging van de samenleving leidt dit regelmatig tot conflicten omdat de bereidheid om te betalen in die fase vaak is afgenomen.
Hypotheekrente 50/50?
Als samenwoners een woning kopen doen ze dat vaak samen. Ieder voor de helft. Ook de hypotheek wordt samen aangegaan. Dat betekent dat ieder de helft van de hypotheekrente moet betalen. Tenzij je expliciet met elkaar hebt afgesproken dat dat niet hoeft en dat er bijvoorbeeld naar evenredigheid van het inkomen wordt bijgedragen. Zolang mensen samenwonen is veel vanzelfsprekend. Je koopt samen een huis, een paar jaar later komt er een kind, een van beiden gaat minder werken en daardoor ook minder bijdragen aan de hypotheek. Heel logisch allemaal. Tot je uit elkaar gaat. Want dan kan de meest verdienende partner de te weinig betaalde hypotheekrente opeisen. De verzorgende ouder kan aanvoeren dat de onderlinge afspraken zo niet bedoeld zijn maar het zijn genoeg ingrediënten om nog lang over te procederen. Beter voorkomen dus door de zaken vooraf goed te regelen in een samenlevingsovereenkomst.
Verjaring van vergoedingsrechten
In een relatie lopen de financiën vaak door elkaar. De een betaalt mee bij de aanschaf van een goed voor de ander. Voor het terugvorderen van die bijdrage geldt een verjaringstermijn van 5 jaar. Die begint te lopen als de bijdrage is geleverd. Als mensen getrouwd zijn dan wordt de verjaringstermijn automatisch verlengd tot 6 maanden na ontbinding van het huwelijk. Je kunt dus altijd na de scheiding je bijdrage nog opeisen. Bij samenwoners geldt deze automatische verlenging niet. Grote kans dus dat je te laat bent en je geld niet meer terugkrijgt.
Conclusie
Voor samenwoners is veel minder geregeld dan voor mensen die getrouwd zijn of een geregistreerd partnerschap zijn aangegaan. Dat kan heel onrechtvaardig voelen. Het kan leiden tot ruzie over de afwikkeling van de samenleving. Je kunt er dan voor kiezen een advocaat in de arm te nemen of samen naar een mediator te gaan. Een familiemediator zal samen met partijen op zoek gaan naar een oplossing die voor beiden goed voelt. Dat scheelt een hoop geld en veel ergernis!